Tactical Tech: Teknologia ulertzeko eta pentsatzeko laborategia

Aitor Errazkin 2025ko urr. 21a, 11:00

Gaurko programan *Tactical Tech* egitasmoari buruz arituko gara. 20 urte baino gehiago daramatza lanean eta niretzat beti izan da erreferente bat. Teknologiaren eta gizartearen arteko harremanak aztertzen ditu, irabazi asmorik gabe, ikuspegi kritiko eta sortzaile batetik. Bere proiektu nagusiek, hala nola *Security in a Box*, *Myshadow* eta *Data Detox Kit*, tresna praktiko eta eduki irekiak eskaintzen dituzte, baita euskaraz ere.

Gaurko programan Tactical Tech egitasmoari buruz hitz egingo dugu.* Egitasmo honek 20 urte baino gehiago daramatza martxan, eta niretzat pertsonalki beti izan da erreferente bat. Irabazi asmorik gabeko elkarte honek teknologiak pertsonengan eta gizartean duen eragina aztertzen du, eta teknologiarekiko pentsamendu kritikoa, burujabetza teknologikoa eta sormen digitala sustatzen ditu.

Bere lan-ildo nagusiak argi daude: teknologia ulertzeko, zalantzan jartzeko eta modu kontzientean erabiltzeko tresnak eskaintzea. Horretarako, material eta proiektu oso interesgarriak garatu dituzte urte hauetan zehar, bai pertsona arruntentzat, bai erakundeentzat. Adibidez, badituzte LGTBIQ+ kolektiboentzako edo kazetarientzako bereziki pentsatutako edukiak.

Tactical Tech-ek sortutako eduki guztiak lizentzia libreekin argitaratzen dira, eta horrek erraztu egiten du beste hizkuntzetara itzultzea. Nahiz eta erakundearen hizkuntza nagusia ingelesa izan, hainbat material aurki daitezke beste hizkuntzetan, baita euskaraz ere. Horregatik, hemendik gonbidapena luzatu nahi nieke euskarazko itzulpenak egiten ari direnei: mesedez, itzuli ditzagun halako edukiak, gure hizkuntzan ere eskura egon daitezen.

Egia da eduki batzuk gaur egun pixka bat zaharkituta gelditu direla, baina hala ere, merezi dute ikustea. Ondoren, Tactical Tech-ek sortutako proiektu nagusietako batzuk aztertuko ditugu:

Security in a Box

https://securityinabox.org/

Webgune hau beti izan da nire erreferentzia nagusietako bat tresna libreak eta pribatutasuna babesteko baliabideak bilatu behar ditudanean. Aurtengo udan eguneratu zen azken aldiz, eta atal ezberdinetan antolatuta dago: pasahitzak, komunikazioa, planifikazioa, telefonoak eta ordenagailuak, interneteko konexioa eta fitxategiak.

Adibidez, “Pasahitzak” atalean pasahitz seguruak sortzeko eta kudeatzeko tresnak topatuko ditugu, eta “Komunikazioak” atalean, sare sozial komertzialen erabilera seguruari buruzko aholkuak eta sare sozial libreen zerrenda bat. Gune hau 17 hizkuntzetan dago eskuragarri, eta 20 urte inguruko ibilbidea du. Irakurri beharreko webgune bat da, ez hain interaktiboa, baina funtsezkoa oinarrizko segurtasuna lantzeko.

Myshadow

*Myshadow* webgunea arrasto digitalei buruzkoa da. Interneten nabigatzean uzten ditugun datu eta aztarnak modu erakargarri eta bisualean azaltzen ditu. Iruditegia oso zaindua da, eta edukiak erraz ulertzeko moduan daude aurkeztuta.

2019az geroztik ez da eguneratu, eta eduki batzuk zaharkituta daude, baina oraindik baliagarriak dira. Proiektuaren eduki gehienak Tactical Tech-en beste gune batzuetara eraman dira. Adibidez, arrasto digitalei buruzko bideoak gaur egun ere oso interesgarriak dira, baina sare sozialen gomendioak hobe dira *Security in a Box*-en kontsultatzea.

Data Detox Kit

https://www.datadetoxkit.org/eu/home

Proiektu hau euskaraz dago, eta hori ospatzeko modukoa da! Mila esker lan hori egin dutenei. *Data Detox Kit* gaztetxoekin lantzeko pentsatutako dinamika multzo bat da, mugikorraren erabilerari edo adimen artifizialari buruzko gogoeta sustatzeko.

Webgune hau tailer praktikoetarako oso baliagarria da: adibidez, “diseinu-trikimailuak” azaltzen dituen atalean, ikasleei pantaila-argazkiak eskatzeko proposamena egiten da, horien bidez diseinu manipulatiboak identifikatzen ikasteko. Halaber, hausnarketarako ariketa interesgarriak ere baditu, hala nola nola antzeman mugikorrarekiko dependentzia.

Ondorioak

Tactical Tech egitasmoa teknologiarekiko jarrera kontziente eta kritikoa sustatzeko eredua da. Bere proiektuak, eduki ireki eta eskuragarrien bidez, erakusten digute teknologiaren boterea ez dela soilik enpresa handien esku dagoen zerbait, baizik eta gu guztion esku ere bai. Eta hori da, azken finean, Tactical Tech-en mezurik indartsuena: *teknologiaz jabetzea, eta ez teknologiak gu jabetzea.