Berako Labiaga Ikastolak badaramatza urte batzuk ikasleekin memoria historikoa lantzen. Ikasturtero gai baten aukeraketa egin eta horren baitako tailerrak prestatzen dituzte modu ludiko batean; izan ere, Maider Senper bertako irakaslea dena izan dugu gurean eta azaldu digu «zerbait astuna ez izatea» jotzen dutela oinarrizkotzat lanketa hau egiterako orduan. Orain arte, Beran bertan memoria historikoarekin loturiko lekuei erreparatu diete, edo Isidoro Fagoaga abeslariari, erraterako. Aurten Frantxia Halzuet Alzate hartu dute gaitzat.
Comète sarearen laguntzaile nagusietako bat izan zen Frantxia Halzuet Alzate. Beran sortua, Urruñako Bidegain baserrian bizi izan zen, eta Comète sarearen laguntzaile izateagatik bertan atxilotu zuen Gestapok 1943an. Bi urteetara zendu zen Ravensbrückeko kontzerntrazio esparruan.
Memoria historikoa lantzeko zikloa, herriarentzat irekia
Labiaga Ikastola herritik eta herriarentzat sortu zen. Filosofia horri jarraituz eta aipatu gisa ikasturtero ikasleekin memoria historikoa lantzen dutenez, «aurten herrira zabaltzeko mementua zela» pentsatu zutela azaldu digu Senperrek. Urtean zehar ere antolatu izan dituzte herriari zabaldutako kultur disziplina ezberdinekin loturiko hainbat hitzordu, eta ikastolako espazioak ere utzi izan dizkiete herriko bertze talde batzuei haien egitasmoetarako.
Memoria historikoari buruzko ziklo hau beraz, ezagutza partekatzeko eta iraganaren berri herriari emateko helburuarekin sortu dute. Hiru atal nagusi izanen ditu zikloak. Ezkabako ihesaldia izanen dute hizpide lehen bi hitzordutan, Aire Errea proiektua hurrengo bietan, eta azkenik, ikasleak lantzen ari diren Frantxia Halzuet Alzateren eta Comète sarearen baitan izanen dira azken hitzorduak. Hemen egitarau osoa:
-
Otsailak 14. 19:00.Areto Nagusia. Fermin Ezkietaren solasaldia: Ezkabako ihesa (gazteleraz).
-
Otsailak 21. 19:00. Areto Nagusia. Domumentala: San Cristobalgo ihesa, Europako handiena. Hamaika telebistaren erreportajea.
-
Martxoak 15-16-22-23. 17:00-20:00. Areto Nagusia. Aire Errea erakusketa. Gerraren zarata kontzeptuari buruz. Xabi Erkiziaren soinu instalazioa, Gernikako bakearen museoa eta EHUko memoria historikoari buruzko ikerketa taldearekin elkarlanean.
-
Martxoak 23. 19:00. Areto Nagusia. Xabi Erkiziaren bisita gisatua Aire Errea erakusketara.
-
Martxoak 29-30 eta Apirilak 5-6-12-13. 17:00-20:00. Areto Nagusia. Comète Sarea erakusketa.
-
Apirilak 6. 09:00. Iamotenean. Mendi ibilaldi gidatua Comète Sareko bideetan barna, Urruñako Bidegain baserritik Xoldokogainera.
-
Apirilak 11. 19:00. Areto Nagusia. Erakusketara bisita gidatua eta solasaldia. Frantxia Halzuet Alzate eta Comète Sarea, Maite Urmeneta eta Baztan-Bidasoako Comète-ren eskutik.
-
Apirilak 12. Frantxia Halzuet Alzateri omenaldia.
Sustraiak ezagutu, zaindu, eta zuhaitz berriak erein
Labiaga Ikastola bere 50. urteurrena ospatzen ari da, eta hainbat hitzordu proposatu dituzte horren bueltan, kurtso hasierako ekitaldiak, ikastolako promozio bakoitzak zuhaitz bana landatzeko hitzordua, sagardotegia… bertzeak bertze. Memoria historikoaren bueltan antolatu duten hitzordu hau ere bide horretatik datorrela azaldu digu Senperrek, funtsean hori baitu helburua: «Ikastolan beti landu dugu gure sustraiak ongi ezagutu behar ditugula mundua nola dagoen ulertzeko eta sustrai horiek zaintzeko».
Hala, interesa duen oro gonbidatzen dute hitzorduetan parte hartzera. Ez dute adin mugarik paratu eta «jendea etortzen bada konten» egonen direla adierazi dute. Funtsean, hori da hau antolatzearekin lortu nahi luketeena: «Jendeak zer gertatu zen ezagutzea, jarrera kritikoa hartzeko eta berriz horrelako gauzarik ez gertatzeko». Egarri denak beraz, iturri zaharretik ur berria edateko aukera izanen du Labiaga Ikastolan datozen hilabeteetan.
