Aski Da! kolektiboak eskua luzatu dio Irungo Udalari euskararen egoera elkarlanean eraldatzeko

Koldo Nausia 2025ko urt. 21a, 10:47

Gabonetako argiak pizteko ekitaldia «Irunen urtetan luzatutako euskararekiko begirune faltaren adierazle» besterik ez dela argitu dute. Udalaren barkamenak onartuta, euskararen plan estrategiko parte hartzaile bat eskatzen dute, dagoeneko 40 eragile biltzen dituen taldetik. Neurri zehatzak eta helburu jakinak proposatzeko bilera eskari bateratua egin diote udalari.

Joan den abenduaren 4an Gabonetako argiak pizteko ekitaldia erdara hutsez antolatu izanak milaka irundarrengan sortu zuen «deseinganu sentimenduaren aurrean» egin zuten aurreneko salaketa. Eta udalak ohar baten bidez barkamenak eskatu bazituen ere, hitzetatik ekintzetara pasatzeko momentua izanik, argitu dute udalak ez duela oraindik Aski Da! Irunen ere euskaraz bizi nahi dugu kolektiboaren eskaria erantzun. 

Abenduaren 11n bilera bat antolatzen saiatu zen udala. Aldiz, manifestuaren sinatzaileak ez ezik, beste hainbat eskola, auzo elkarte eta eragile kultural ere deitu zituen bilera hartara. Eta Aski Da kolektiboak argitu du, ez zela haien «salaketari erantzuteko edo euskarak duen tratamendua zuzentzeko helburuarekin antolatutako bilera, haien salaketak piztutako txinparta baretzeko baizik».

Irungo Udalak azken hamarkadatan eraman dituen hizkuntza politikak «beste modu batean egin eta eguneratzeko» premia dagoela dio kolektiboak. Eta «Irunen euskararen geroa egun batetik bestera ez dela konponduko» aitortuta, plan estrategiko baten lanketa sakona eta parte hartzailea behar duela pentsatzen dute. «Denon parte hartzea ezinbestekoa izango da aurrera begira. Bide luzea dugu egiteko, eta urtetan luzatutako egoera zuzentzeko premia ikusten dugun arren, ez dugu presaz egin nahi. Ongi baizik eta patxadaz», argitu dute. 

Zentzu honetan, «bigarren mailako herritar gisa tratatuak izatera ohituak» daudela salatu zuten abenduan, baina «pazientzia agortu» egin zaiela, eta orain udalari euskarak eta euskal kulturak merezi duen begirunea agertu dezala exijitzen diote. Argitu dute ez dutela deus leporatzeko asmorik, bide berri bat irekitzeko baizik. Eta horretarako, haien proposamenak udal agintariekin partekatu eta elkarlanerako prestutasuna adierazi nahi izan dute, aniztasunetik.

Euskararen aldeko aldarria saretzen

Izan ere, hasieran 35 eragile biltzen zituen kolektiboak indarra galdu beharrean, bere helburuetan berretsi egin da azken asteetan. Dagoeneko 40 eragile batzen ditu, haien artean Txingudiko Pentsionisten Plataforma, Irungo Mendizaleak edota Santiago-La Bañera auzo elkartea izan dira ekimenera batzen azkenak.

Aipagarria da, honen haritik, Irungo 18 auzo elkarteetatik 10 direla haien atxikimendua adierazi dutenak. Kolektiboaren aniztasuna eta elkarlanerako prestutasuna ikusita, Cristina Laborda alkatearekin  eta Euskara arloko ordezkariekin bilera egiteko (urtarrilaren 27tik 31rako astean ahal bada) eskari bateratua aurkeztu dute HAZ-SAC bulegoan, eta «euskararen eta euskal kulturaren geroa Irunen jokoan dagoen honetan, lehenbailehen lanean jartzera» gonbidatu dituzte udal agintariak. Aski Da! kolektiboak adierazi duenez, Irungo Udalak «Irungo Udalak ezin du isilarena eman, eta euskarak Irunen bizi duen egoera larriari ez ikusiarena egiten jarraitu. Serio hartu beharko duela sinetsita gaude».

Udalari bilera eskari bateratua egiteko atxikitutako eragileak: "Aski Da! Irunen ere euskaraz bizi nahi dugu"

  1. Txingudi Ikastolako guraso elkartea
  2. Toki Alai (Alaikiro guraso elkartea)
  3. Elatzeta ikastetxeko gurasoak
  4. Dunboa eskolako gurasoak
  5. Hirubideko gurasoak
  6. Zabaldu (Leka Enea) guraso elkartea
  7. Bidasoko AEK
  8. Betti gotti euskara taldea
  9. Irungo Euskal Jira
  10. Aitzondo euskara elkartea
  11. Auntxa trikitixa eskola
  12. Kemen dantza taldea
  13. Irunabar, Irungo bertsoaren bilgunea
  14. Bidasoako EKT
  15. Burrunba Elektrotxaranga
  16. Txorimaloak soinu taldea
  17. Parean berdintasun elkartea
  18. Bor-bor hausnarketa kolektiboa
  19. Gaurko Andreak berdintasunaren aldeko elkartea
  20. BDSKoop eraldaketa fabrika
  21. Antxeta Irratia elkartea
  22. Hazia/Loratzen Kultur elkartea
  23. Bidasoko HITZA hedabidea
  24. Aduana elkartea
  25. Txingudiko pentsionisten plataforma
  26. Larreaundi-Olaberria auzo elkartea
  27. Alde Zaharra-San Juan auzo elkartea
  28. Erdiguneko-Centro auzo elkartea
  29. Landetxa-Katea auzo elkartea
  30. Santiago-La Bañera auzo elkartea
  31. Dunboako auzo elkartea
  32. Arbesko Errota auzo elkartea
  33. Arbesko auzo elkartea
  34. San Migeleko auzo elkartea
  35. Uztarriona (Urdanibia Berri) auzo elkartea
  36. Lur Alai squash kluba
  37. Txingudi Rugby Club
  38. Erlaitz mendi elkartea
  39. Atxiki pilota eskola
  40. Irungo Mendizaleak mendi elkartea